سرباره مس یا همان مسباره ( mesbareh ) یک محصول مصنوعی و جانبی پرکاربرد است که در هنگام جداسازی آهن در کوره‌های ذوب آهن از ناخالصی‌های موجود در سنگ آهن به وجود می‌آید.

در زمان ذوب در کارخانه، ناخالصی سرباره بر روی فلز مذاب شناور می شود. سرباره ای که در آب فرو می ریزد، گرانول های زاویه ای را تولید می کند ( یعنی با ظاهری نا منظم ) که به صورت زباله ای دفع می شوند

و یا به صورت و یا اشکال دیگر ( به عنوان ساینده ) مورد استفاده قرار می گیرند.

پودر مس یا به عبارت دیگر مسباره که واژه آن به انگلیسی ( copper slag ) می باشد، یک نوع ماده معدنی است که دارای سختی بسیار بالایی است و ترکیبی از سیلیکات و اکسیدهای فلزی پیچیده‌ است که پس از سرد شدن مواد ناخالص باقی می‌ماند.

این ترکیب پس از گرفتن شکل جامد در مصارف گوناگون کاربرد دارد و در صنعت سندبلاست و شات بلاست جهت آماده سازی و تمیز کاری سطوح برای عملیات های مختلف مانند رنگ آمیزی سطوح و … استفاده می شود.

دو نوع مسباره وجود دارد که کاربرد آنها متفاوت است اولی مسباره مات و دیگری مسباره براق که در مقالات دیگر راجع این دو نوع توضیحات تخصصی داده شده است.

مشخصات مسباره و برتری آن نسبت به ماسه سیلیس

شرکت مسباره 
با توجه به اینکه استفاده از ماسه سیلیس به عنوان ساینده ای که عمومیت و تقاضای بیشتری نسبت به سایر ساینده ها در ایران داراست ارزیابی این محصول با ماسه سیلیس به صورت ذیل بیان می شود :

با توجه به تقسیم بندی ساینده های سرباره ای در استاندارد مهم و بین المللی SSPC-AB1 ، مسباره با داشتن حداقل سلیکای آزاد ( سلیس متبلور ) که مقدار آن زیر ۱% است، در دسته A قرار دارد.این موضوع بدین معناس که هیچگونه آلودگی زیست محیطی را بوجود نمی آورد. در حالی که درصد سلیس آزاد در ماسه سیلیس با توجه به درجه خلوص آن به بالای ۹۰% میرسد.یعنی غبار حاصل از آن طی عملیات بلاستینگ عامل دو بیماری خطرناک سیلیکوزیس ( Silicosis ) و سرطان ریه ( Lung cancer ) میگردد.

شرکت مسباره

حداقل میزان سختی سرباره مس ( مسباره ) مبنی به استاندارد بین المللی ( ISO-11127-4 ) هفت موس میباشد که به روش اسلاید شیشه ای اندازه گیری میشود و در مقایسه با ماسه سیلیس به مراتب دارای سختی بالاتری است که در نتیجه برخورد این ساینده با سطوح پاکسازی هرگونه جرم و زنگ، اکسیدهای نوردی و پوششهای قدیمی با ضخامت های بالا به راحتی انجام پذیر میباشد و آماده سازی سطح با فراهم شدن بیشترین چسبندگی میان سطح و پوشش به بهترین نحو ممکن فراهم میگردد.بالا بودن چگالی مسباره ۳/۵ gr /cm ۳ عامل دیگری است که باعث تسریع در عمل بلاستینگ میگردد.ساینده با شتاب بیشتری به سطح برخورد میکند.حداقل چگالی در استاندارد ISO-11127-3 ۳/۳ gr /cm ۳ تعریف شده است.

مسباره بعلت دارا بودن شکلی نامنظم و چند وجهی وبرخورداری از گوشه های تیز قادر به برداشتن هر گونه آلودگی از روی سطح بوده وبهترین زبری ورافنس را روی سطح ایجاد میکنند که در نتیجه آن تعداد نقاط فعال فلزی افزایش یافته و بالاترین چسبندگی میان پوشش و سطح فراهم میگردد.

مسباره به دلیل بالا بودن خواص فیزیکی قابلیت بازیافت و استفاده مجدد برای انجام عملیات سندبلاست وجود دارد که مقرون به صرفه بودن مسباره را توجیه می نماید.

میزان مصرف ماسه سیلیسی برای پاکسازی و عیب زدایی سطح تارسیدن به درجه تمیزی SA2 1/2 منطبق با استاندارد بین المللی ۰۵۵۹۰۰ – SIS سوئدی برای هر سطح مربع ۴۰ کیلوگرم میباشد. این در حالی است که برای مسباره به ۳۰ کیلوگرم قلیل پیدا میکند. در نتیجه میزان مصرف مسباره %۳۳ پایین تر ازماسه سیلیس میباشد.

قدرت پاکسازی ماسه سیلیس ۱۲ مترمربع بر ساعت است در حالی که قدرت پاکسازی و آماده سازی سطوح با مسباره یا پودر مس ۲۰ متر مربع در ساعت انجام می شود. این یعنی ۶۸% افزایش سرعت در انجام کار

موارد پرکاربرد مسباره

با استفاده ازتجهیزات بلاستینگ فشار قوی، مسباره مناسبترین ماده از نظر کیفیت و قیمت برای از بین بردن زنگ زدگی ،رسوبات و آماده سازی سطوح برای رنگ آمیزی ( مانند بدنه کشتی ) است که در صنایع کشتی سازی ، ساخت پل ، صنعت فولاد سازی و … بکار می رود و در انتها میتوان گفت مسباره و عملیات سندبلاست در صنعت خودرو سازی هم مورد استفاده قرار میگیرد. به این صورت که برای از بین بردن برخی از ناخالصی و پاکسازی دقیق فلزات مورد استفاده در قطعات خودرو ، از سندبلاست به شکلی کاملا تخصصی استفاده میشود.

تولید کنندگان مسباره

صنایع مهمی که از مسباره و پودر مس استفاده می کنند :

پالایشگاهها

سکوهای نفتی

پتروشیمی

صنایع دریایی و کشتی سازی

خطوط لوله

نیروگاهها

صنایع سیمان

صنایع قطعه سازی